Sancaktepe News GÜNDEM - Sancaktepe News %Sancaktepe News

SON DAKİKA

PSİKOLOG ZÜBEYDE KÖSE; GÖZÜNÜZ HER ZAMAN ONLARIN ÜZERİNDE OLSUN!

Bu haber 30 Aralık 2020 - 1:35 'de eklendi ve 515 views kez görüntülendi.

PSİKOLOG ZÜBEYDE KÖSE; GÖZÜNÜZ HER ZAMAN ONLARIN ÜZERİNDE OLSUN!

Özel Sancaktepe Bölge Hastanesi Klinik Psikolog Zübeyde Köse, Pandemi döneminde çocuklar ve ergenlerin durumunu gazetemiz muhabiri Asiye Soytürk’e değerlendirdi.

Pandemi sürecinde çocuk ve ergenlerin en çok 12 yaş ve 18 yaş arasındaki gençlerin psikolojisini etkilediğini, telefon, tablet, bilgisayar kullanımından çocukların şiddete eğilimini sebeplerinden bahseden Özel Sancaktepe Bölge Hastanesi Klinik Psikolog Zübeyde Köse, “gençlerin çocukluk döneminde yaşadıkları travmalar nedeniyle hayvanlara şiddet eğilimi oluyor. Bu süreçte ailelere çocuğunuzun üzerinde her zaman bir kontrol kurmaya çalışmayın, gözünüz her zaman çocukların üzerinde olsun” ifadelerini kullandı.

Gazetemiz muhabiri Asiye Soytürk’ün sorularını cevaplayan Özel Sancaktepe Bölge Hastanesi Klinik Psikologu Zübeyde Köse şunları dile getirdi.

“HAYATLARI SEKTEYE UĞRADI”

Asiye Soytürk; Pandemi sürecinde Çocuk ve Ergenlerin Psikolojik durumunu değerlendirir misiniz?

Pandeminin uzun soluklu bir süreç olduğunu dile getiren Özel Sancaktepe Bölge Hastanesi Klinik Psikolog Zübeyde Köse, “bunu aslında hiç kimse tahmin edemedi. Bu sıralar yetişkinlerin psikolojisi her ne kadar bozulduysa çocuk ve ergenlerin de duygu durumları o kadar çok bozuldu. Aslında bu süreçte hepimiz evlerimize kapandık. Dolayısıyla bu durumdan en çok etkilenen çocuklar ve ergenler. Özellikle 12 yaş ve 18 yaş arasındaki kesim oldum. Çünkü yetişkinler hayatlarına bir yerde devam etmeye çalışıyor”.

Psikolog Zübeyde Köse, “ilkokul ve lise dönemindeki çocukların okul ve eğitim hayatları bir yerde sekteye uğradı. Dolayısıyla bu süreç aslında onların kontrol edemediği bir durum haline geldi. Kontrol az olduğu için çocuklarda ve ergenlerde güven eksikliği ve yetersizlik hissi oluşmaya başladı ve tam olarak böyle güvensiz ve yetersiz kendilerini hissettiğinde de sosyal medyaya, internet kullanımına ya da sabahtan akşama kadar bilgisayar başında oyun oynamayı ister istemez tercih ediyorlar. Bu durumda çocukların psikolojisinde çok etkili bir hale geldi” dedi.

“ÇABA SARF EDELİM”

Asiye Soytürk; Peki bu süreçte ailelere ne gibi tavsiyeleriniz olur?

Özel Sancaktepe Bölge Hastanesi Klinik Psikolog Zübeyde Köse, “Ailelere tavsiyem özellikle ergenlerde ve çocuklarda her ne kadar yetişkinlere ya da ebeveyn anne babalarına umursamıyormuş gibi görünseler de aslında duygu durumlarını onlara göre şekillendirirler. İşte ben sizi takmıyorum gibi bir ima sezebilirsiniz ama sizden bir parça almak için aslında hazırda beklerler. Öncelikli olarak kendi duygularımızı kendi kaygımızı ve kendi endişemizi çocuklara yansıtmamak için çaba sarf edelim”.

Psikolog Zübeyde Köse, “Elbette ki kaygılıyız elbette ki endişeliyiz ama çok büyük bir felaket varmış gibi, çok felaket senaryoları kurup devam etmeyin. Ne olacak bu Pandemi ne zaman bitecek gibi kendi kaygılarımızı ve endişelerimizi çocuklara yansıtmamaya çalışalım. Elbette ki kaybımızı saklayamayız ama daha gerçekçi bir şekilde kaygılarımızı karşı tarafı özellikle çocuğumuza anlatırken kendimize de bir özeleştiri yaparak belki de o kaygımızı, güvensizliğimizi ya da yetersizliğimizi minimize ederek çocuklara yaklaşırsak onlarda bizden bir parça alacaklardır”.

Psikolog Zübeyde Köse, “Bu süreci daha sakin bir şekilde ilerletecekler diye düşünüyorum. Olumsuz duygularını çocuğun keşfetmeye çalışalım. Onu anlamaya çalışalım.

Mesela olumsuz bir şey düşündüğünde size gelip söyleyebilirler anne babaları olarak ne yapacağız? Bu süreç nasıl ilerleyecek? Bu korkularını size aktarabilirler. Sizin de verecek olduğunuz cevap korkma, cesaretli ol, sen büyüdün, koca adam olduğunu, bunun üstesinden geleceksin gibi söylemlerden lütfen uzak durmaya çalışalım”.

“KONTROL BİZİM ELİMİZDE DEĞİL”

Psikolog Zübeyde Köse, “Bunun yerine işte medyadan edindiğimiz sağlam köklü bilgiler doğrultusunda, daha önceden geçirdiğimiz pandemi süreçleri vardır. Daha önce salgın süreçleri oldu. Onlardan biraz bir örnek göstererek daha önceki salgınlarda da insanların neler yaptığını, bu konudaki kaygılarını ve endişelerini azaltabilmek için daha önceden yaşanan bu salgın durumlarında, kurum ve kuruluşlarının neler yaptığını, bu konuda nasıl çözümler üretildiğini ve sonucun ne olduğunu çocuklara anlatmamız gerekiyor”.

Psikolog Zübeyde Köse, “Çünkü kontrol bir yerde bizim elimizde değil. Bir şekilde virüs ve pandemi süreci git gide uzuyor. Bizim kontrolümüzde değil ama onu kontrol altında tutmanın en iyi yolu duygularımızı netleştirmek ve onu çocuğunuza net bir şekilde anlatmak. Mesela işte bir alışverişe gidilir ya da bir şey yapılacaksa eğer bu pandemi sürecinde kaç defa markete gidelim diye çocuğunuzla birlikte belirleyebilirsiniz. Bazı kriterleri bazı sınırlamaları evin içerisinde birlikte koyabilirsiniz. Bu şekilde çocuk. Evet ben bireyim işe yoruyorum. Ben bunu yapabiliyorum Ailemle birlikte. Anne ve babalara bu esnada katılmış olacak”.

Psikolog Zübeyde Köse, “Bir diğer hususta bunu sadece kendi için değil yani tedbir alması gerektiğini ve çocuğa bunu söylememiz gerekiyor. Bunu sadece kendi için değil aynı zamanda sevdikleri için de yapıyor ve yardımlaşmak aslında bir şeyleri paylaşmak çocuğa ben başkaları için bir şeyler yapıyorum. Ben işe yarıyorum. Çocukla yardımlaşmak her zaman kaygıyı azaltacaktır. Bu da çocukta güvensizlik ve yetersizlik hislerini ortadan kalkmasına sebep olacaktır diye düşünüyorum” dedi.

“OYUNLA GEÇEN UYKUSUZ GECELER”

Asiye Soytürk; Peki bu süreçte telefon, tablet, bilgisayar kullanımında çocuklar şiddete eğilme durumları olabiliyor mu?

Psikolog Zübeyde Köse, “Özellikle isim vermek istemiyorum ama şu sıralarda ilkokul çağındaki çocuklarda çok fazla bir oyun kullanımı, saatlerce oyunun başından kalkmama durumu ve bunu normalleştiriyorlar. Ben çok fazla oynamıyorum ki annem babam bunu çok büyütüyor. Yani aslında ben şunu oynuyorum daha sonrasında kalkıyorum. Başka şeyler de yapıyorum. Sabahtan akşama kadar bir bakıyorsunuz ki aslında oyunun içindeler. Bu raddede biraz ebeveyn kontrolü devreye girmeli bence. Çünkü çocuğu bıraksanız gerçekten uykusuz geceleri, dörtlere beşlere kadar oynanan oyunlar bir bakıyorsunuz ki bana gelen geri dönüşler bu şekilde oluyor”.

Psikolog Zübeyde Köse, “Hocam hiç kalkmıyor başından biz ne yapabiliriz diye geri dönüşler oluyor bu konuda biraz ebeveyn kontrolü gerekiyor. Sınırlandırmalar kriterler, kurallar belirlenmeli, her ne kadar çocuk ve ergenlerin bu kurallar sınırlamalar özgürlüğünü kısıtlıyor olsa da işte sen bana şunu yapıyorsun, bunu yapıyorsun. Söylemler gelse de kısa vadede aslında uzun vade de bir o kadar kontrol altına alınmaya çalıştığını çocuk kendi içinde de aslında uzun vadede çok getirisi olur. Sınırlamalar koyun. Sevdiği bir durum varsa özellikle şu aşamalarda onların derslere katılımı açısından da ebeveynler bunu kontrol edecek. Çünkü çocuk yapamıyor. Anne babalara burada çok iş düşüyor” dedi.

“ANTİ SOSYAL KİŞİLİK BOZUKLUĞU”

Asiye Soytürk; tekrar şiddet konusuna geleceğim bu oynadıkları oyunlar insanlara veya hayvanlara şiddet eğiliminde bulunmalarına sebep olabilir mi?

Özel Sancaktepe Bölge Hastanesi Klinik Psikolog Zübeyde Köse, “aslında olabiliyor. Çocukluğa döneceğim ben de. Yine bunun aslında alt yapısı biraz çocukluğunda yaşamış olduğu ailesel yatkınlık ya da tek anne babayla büyüme, ya da alkol ve madde kullanan bir ebeveyn tarafından büyütülmüş olması. Çocuğun ilerleyen zamanlarda ya da ergenin yetişkin dönemine geldiğinde bazı sorunlar yaşamasına sebep oluyor. Evet şiddete meyilli olabiliyorlar. Bunun tek sebebi oyunlar değil elbette ki ama evet oyunlarda bunda biraz etkili olabiliyor ve bunun eğer önlemi alınmazsa daha sonraki zamanlarda işte artık haberlerde görüyoruz”.

Klinik Psikolog Zübeyde Köse, “Biliyorsunuz ki hayvanlara eziyet etme, zarar verme gibi bazı davranışlar olarak veya fiziksel olarak bazı sorunlarla karşı karşıya kalabiliyoruz. Böyle çocukları yetiştirmemek için daha öncesine şöyle bir bakmak lazım. Yine burada anne babalara görev düşüyor. Aslında günümüzde biliyorsunuz ki anti sosyal kişilik bozukluğu dediğimiz bir durum vardır. Psikiyatride halk arasında psikopat işte anti psikopat, sosyopat gibi kelimeler çok kullanılır. Bunların oluşmasında etkili olan şey aslında dediğim gibi ailesel yatkınlıktır”.

“SORUMLULUK ALMAMA”

Klinik Psikolog Zübeyde Köse, “çocuğumuzu ona göre şekillendirmek lazım. Bunlarla da sık sık zaten karşı karşıya kalıyoruz. Otorite karşısında bu tarz kişiler yetişti.  Yani ergenlik ve çocukluk döneminde sorumluluk almama. Yalan söyleme, bir şey çalma gibi davranışlar sergileye biliyorlar. Yetişkin dönemine geldiğinde bunlar daha da çoğalıyor. Suç işleme herhangi bir işte devamlı çalışamama ya da hiç çalışmama, sorumluluk almama, eşinin ya da çocuğunun babalık görevlerini yerine getirmeme, başkalarına eziyet etme gibi durumlarla karşı karşıya kaldıklarında hukuki olarak birçok şeye maruz kalmış oluyorlar”.

 Klinik Psikolog Zübeyde Köse, “Otorite karşısında hep susarlar, masum gibi görünmeye çalışırlar. Özür dilerler ama bunların hiçbir gerçeklikle bir bağlantısı yoktur. Vicdan yoksunu insanlar haline dönüyorlar. Aslında bunların işte en büyük sebebi vicdan yokluğu. Dediğim gibi daha sonrasında bunları yaptıklarına dair herhangi bir suçluluk duymazlar. Özür dilemezler. Dileseler bile bunlar çok gerçekçi değildir. Yani kurtarabilmek için bunu söylerler ama otorite söndüğü andan itibaren hemen bir başkasına zarar vermeye, kendisinden ezik olarak gördüğü kontrol uygulayabildiği veya üstünde baskı kurabildiği ilk canlıya gider”.

“HERHANGİ BİR CANLIYA ZARAR VEREBİLİRLER”

Klinik Psikolog Zübeyde Köse, “buda genelde zaten hayvanlar olur ya da çoluk çocuğu olur. Herhangi bir canlıya zarar verebilir. Aynı zamanda bunlar kendilerine de zarar verebiliyorlar. Bir başkasına zarar vermenin dışında kendi üstünde sigara söndürme, kendini jiletle kesme gibi durumlarda keza olabiliyor. Oyun sadece bunları vesile değil ama ufak bir katkısı olabiliyor mu? evet çünkü oyunlarda kan dökmeler. İşte biliyorsunuz ki oyunları içeriği o kadar farklı. O kadar geniş ki çocuklar artık sanki o dünyanın içinde gerçek bir dünyadaymış gibi oyunu oynuyorlar ve bu da gerçek hayatlarında saldırganlığa ve öfkeye sebep olabilir. Bu da direk tabii ki anne babaya yansıyor. Kontrol etmek biraz zorlaşıyor yani. O yüzden çocuğunuzun üzerinde her zaman, her daim bir kontrol kurmaya çalışmayın ama bir taraftan da gözünüz her zaman onlarla olsun” ifadelerini kullandı.

Haber/Asiye Soytürk / Fotoğraf ve Kamara/ Halit Soytürk