Enerji verimliliği ürün ve hizmetlerin sağlanması için gereken enerji miktarını azaltma hedefidir. Enerji tüketimindeki artışın ana sebepleri nüfusun artışı, teknolojik aletlerin kullanımının evlerimizde yoğunlaşması gibi sebeplerden kaynaklanmaktadır. Ülkemizin enerji üretimi kendi ihtiyaçlarımızı karşılayamadığından dolayı enerji tedariğinde ülkemiz dışa bağımlı bir ülkedir. Son zamanlarda döviz kurlarının yükselmesi ile faturalarımızda dışa bağımlığının etkilerini cüzdanımızda fazlasıyla hissetmeye başladık. Önümüzün kış olması ile birlikte ısınma giderlerinin de ekleneceğini düşünürsek aile bütçesine, ülkemizin ekonomisine ve en önemlisi yaşadığımız dünyanın korunmasına küçük dokunuşlarla katkı sağlayabilmek amacıyla bu yazıyı sizlerle buluşturmak istedim.
Yapılan araştırmalar gösteriyor ki dünyada kullanılan enerjinin %30’u konutlarda yani yaşam alanlarımızda kullanılmaktadır. Yine yapılan araştırmalar gösteriyor ki konutlarda kullanılan enerjinin %30’unu buzdolabı, %12’sini çamaşır makinası %7’sini televizyon %3 kurutma makinası vb. tarafından tüketilmektedir. Görüldüğü üzere bireysel kullanım da beyaz eşyalar tüketimin önemli bölümünü karşılamaktadır.
Evimizde veya iş yerimizde yüksek verimlilikli elektrikli eşyalar tercih etmek enerji tasarrufunda büyük önem arz etmektedir. Örneğin beyaz eşya seçimi yapılırken markadan ziyade enerji tüketiminin A++ teknolojili ürünler seçmek, aydınlatma için LED lambalar, masa lambası kullanmak… Ev içerisinde kullanılan tüketimin büyük bölümünü oluşturan bazı ev aletleri için çoğumuzun bildiği fakat uygulamadığı bazı küçük dokunuşlar hakkında sizlere hatırlatmak istiyorum.
Buzdolabı kullanılırken mevsim geçişlerini dikkate almalı, buzdolabını ısı kaynaklarından uzak bir yere konulması duvarla arasında 10-15cm mesafe olması, sıcak yemeklerin dolaba direkt konmaması, buzluktan çıkarttığımız ürünlerin mümkünse bir gün dolapta bekletilmesi (dolabın sıcaklığını düşürerek tüketimi azaltacaktır), ürünlerin mümkünse kapalı kapta bulunması sebze, meyvelerin gereksiz poşetlerden çıkartılarak muhafaza edilmesi, buzlanma var ise temizlenmesi, arızaya gerek kalmadan servis kontrolünün yapılması, buzdolabı içindeki ürünlerin sıklıkla yerleştirerek hava sirkülasyonunun azaltılması ve mümkün olduğunca buzdolabı kapağının sıklıkla açılıp kapanmaması vb. önlemler alınarak tüketim azaltılabilir. Buna paralel olarak çamaşır ve bulaşık makineleri gibi gereçlerin uygun programda çalıştırılması yüksek sıcaklıkta çalıştırılmaması, kireç sökücü gibi ekipmanların kullanılması tüketimi önemli ölçüde azaltacaktır. Yapılan araştırmalarda televizyon, tablet, cep telefonu gibi sık kullandığımız aletleri işimiz bittikten sonra tamamen elektrik bağlantısını kesmenin %10 kadar enerji tasarrufu sağladığı bilinmektedir.
Döviz kurlarındaki yükseliş ile birlikte dışardan temin ettiğimiz doğalgazla evlerimizi ısıttığımız malumunuzdur. Kira öder gibi doğalgaz faturası ödeyeceğimiz kış günlerinde evlerimizi oda sıcaklığında tutmaya çalışmalıyız, oda sıcaklığını 1 derece düşürmenin ödeyeceğimiz faturalarda büyük etkisi olacağı unutulmamalıdır. Yaz mevsiminde klimaları mevsimine uygun sıcaklıklarda çalıştırmalıyız. Aynı zamanda ulaşımda verimliliği artırmak için mümkün olduğunca toplu taşıma araçlarını tercih etmeliyiz. Araç kullanmak zorunda kalanlar için aracın lastik basınçlarını kontrol ettirmek, sürüş esnasında sert anı kalkış ve duruşlardan kaçınmak, aracın periyodik bakım ve onarımlarının zamanında yaptırmak verimliliği artırmak için önümüzdeki seçeneklerdendir. Kısa mesafelerde yürüyüş yapmak sağlığımız için bizlere büyük kazanç sağlayacaktır.
Başta da bahsettiğim gibi enerji verimliliği özellikle çocukların bu konuda bilinçlendirilmesi büyük önem arz etmektedir. Anasınıflarında, ilkokullarda bu eğitimin verilmesi ve çocukların bilinçlendirilmesi önem arz etmektedir.
Alacağınız önlemler ile faturalarınızdaki %10’luk azalma sizlere fazla bir şey ifade etmeyebilir fakat milyonlarca evin aynı anda bu kazanımını düşündüğümüz zaman bu küçük dokunuşun çok büyük katkıları olacaktır.
Türkiye’de enerjinin %23 ’ünü elektriğin %46’sını sanayi sektörü kullanmaktadır. Sanayide enerji verimliliğini arttırmak için KOSGEB aracılığıyla ciddi destekler verilmektedir Örneğin İmalatta kullanılan elektrikli motorların kullanım süresi boyunca maliyetleri incelendiğinde ilk alım maliyetleri toplam maliyetlerin sadece % 2’sini oluşturmaktadır. Kalan %98’lik kısım ise harcanan elektrik ve bakım tutarlarından oluşmaktadır. Türkiye’de kullanılan elektrik motorları genel olarak İE1 ve öncesine ait olup enerji verimliliği son derece düşüktür. Yapılan araştırmalarda elektrik motorlarının verimli olanlarla değiştirilmesi halinde ortalama olarak ilk yatırım maliyetlerini 1-3 yıl arasında çıkaracağı hesaplanmamıştır.
Bu nedenle YEŞİL DÖNÜŞÜM DESTEK PROGRAMI (KOBİ Enerji Verimliliği Destek Programı) yürürlüktedir, bu çerçevede yıllık enerji tüketimi 10-99 TEP aralığındaki işletmeler için ayrı 100-500 TEP aralığındaki işletmeler için ayrı olmak üzere destek tasarımı yapılmıştır. Bu program çerçevesinde EVD şirketlerinden, etüt proje sertifikasına sahip kişilerden ve enerji sistemleri mühendisliği mezunu olanlardan enerji yöneticisi sertifikasına sahip olan kişilerden alacakları motor etüdü hizmeti ile bu etüt neticesinde değiştirilmesi önerilen motor değişimi giderlerine üst limitler çerçevesinde destek verilmektedir. Detaylı bilgi ve başvurular için www.kosgeb.gov.tr adresinden programa erişebilirsiniz.
Kalın sağlıcakla…
